Seyhan Akıncı – Ece Temelkuran çabucak hemen 20 yaşındayken başı karışık bayanları kaleme almış, bu kıssa “Bütün Bayanların Başı Karışıktır” ismiyle 1996’da okurlarla buluşmuştu. 10 yılın akabinde başı karışık bayanların öyküsü sahneye taşınmıştı. Bugün ortadan geçen yedi yılın akabinde Selen Uçer ve Seray Şahiner’in bir daha yazımıyla “Bütün Bayanların Başı Karışıktır” yepisyeni bir reji ve takımla tekrar sahnede. O denli görünüyor ki başı karışık bayanların sahniçin inmeye hiç niyeti yok. Bayanların atacağı kahkahanın tonundan dışarıda olacakları saatlerin belirlenmesine kadar yükselen erkek sesine bol kahkahalı ve biraz atarlı bir cevap “Bütün Bayanların Başı Karışıktır”.
“Bütün Bayanların Başı Karışıktır”ın bir daha sahnelenme gereksiniminden başlayalım…
Selen Uçer: Ece Temelkuran ile tanışıklığım 20 seneyi buluyor. Son 10 yıldır daha yakınız. Birinci oyunun yapılmasından bu yana dünya bir sürü değişikliklerden geçti, pandemi başta olmak üzere. Bizim hayatımızda da bir sürü değişiklik oldu. Benim kayıplarım oldu. Ece, altı yıldır Türkiye’de değil ne yazık ki… Türkiyeli bayanların meseleleri müspet açıdan bakarsak daha fazlaca konuşulmaya başlandı, tüm dünyada #MeToo hareketi güçlendi, #SusmaBitsin dendi. İstismarların ve cinayetlerin üstünün kapatılması değil konuşulmasına gerçek bir hareket başladı. Ece’yle telefonda dertleşirken “Oyunun daha da vakti belki” dedi. Birinci versiyonda birtakım dertlerden dolayı yarım kalmış hissi vardı. Benim de metnin müellifi olarak yarım yaptığım bir şey vardı orada. Kıssayı tamamlama hissi vardı bende. Kent haricinde bir işte çalışırken vaktim oldu, metni güncelledim. daha sonra takımdaki arkadaşlarıma ufak ufak söylemiş oldum. Müellif olarak bu versiyonda birtakım şeyleri tamamladığımı düşündüm. Bayanların, ilgilerin, güç münasebetlerinin konuşulduğu bir öykü bu. Tam da bugüne uygun.
Yaşamla ve kendimizle kurduğumuz bağlantıyı bir daha anımsatıyor metin… Sizde nasıl karşılık buluyor?
Deniz Işın: Bir hanımın kendi ortasında ya da sesini duyurabileceği yerlerde fazlaca fazla çığlık atıp, fazlaca bağırıp en son noktada artık “Kimse benim kaygımı anlamıyor” diye susmaya karar vermesinden yola çıkıyoruz. Bu hanımın susmaya karar vermesiyle aslında bir sürü şeyi kanıksamış olan başka bayanların konuşmaya karar verdiğini görüyoruz. Son bir yıldır benim de ömrümde büyük değişiklikler oldu. İstediğini ve istemediğini söyleyebilmek, hayır diyebilmek üzere. Bir bayan olarak Türkiye’de ve dünyada bunu yapabilmek epey değerli. Bu rolü oynarken tahminen de toplumsal ömrümde bağıramadığım bir sürü şeyle ilgili burada çığlık atabiliyorum. ötürüsıyla kendimi en azından bu iki saatlik süreçte epeyce güzel hissediyorum dünya ve bayanlarla ilgili olarak.
Ayfer Tokatlı: Bana da şu biçimde bir yerden dokunuyor; natürel ki Aysel’in sustuğu biroldukça şey var aslında… Fakat onunla ilgili özdeşlik kurup kendi ömrüme baktığımda ne kadar çözümcül olduğunu görüyorum Aysel’in. Ben hayli irdeleyen, fazlaca fazla kendimle uğraşan bir beşerim. Aysel’in bu kadar çözümcül olması bana ilham veriyor.
Elit Andaç Çam: Bir şey oynarken o devir, ne oynadığımız ömrümüzü epeyce şekillendiriyor. Benim için geçmişte daima bu biçimde oldu. Bu kadar önemli hususları bu kadar eğlenerek oynuyor olmak hayatımda da önemli şeylerle ilgilenirken onları yavaşça bir yere taşımayı öğretiyor. Oyunda hiç bir ajitasyon yok. Çok bedelli buluyorum bunu. Bu kadar değerli şeyleri boğazımızı sıkıp hayattan soğutmaya çalışırcasına söylemiyoruz. ömrümü da bu biçimde hayatıyorum. Deniz’in bir lafı var, “Türkiye’de o kadar çeşitli kâbus seçeneğiniz var ki” diye… Her şey bu kadar korkunçken bunu nasıl karşıladığımız epeyce kıymetli.
Deniz I.: Dertler konusunda ortaklaşmak tahminen de insanları yaşamaya daha fazlaca teşvik ediyor.
Ayfer T.: Mizah da buradan çıkıyor aslında…
Semih Varol: Ya da konuştukça aslında sıkıntıların paydasında eşitlendiğimizi fark ediyoruz.
Elit A. Ç.: Bu hafifçelik de bana ilham oluyor.
Semih V.: Oyunda en epey birbirlerinin gerçekliğinin, birbirlerine temas ettikçe genişlemesini ve aslında ayrıksı duran bu beş kişinin sonunda tekleşmesi hâlini fazlaca seviyorum. Zira günümüz dünyasında bu bu biçimde. Yalnızca Türkiye için değil… Hepimiz iktidarın uzantısı bireyleriz. Farklı yollardan yalnızlaştırılmış insanlarız. ötürüsıyla o birbirinden ayrıksı duran lakin temelde benzeşen yalnızlıklarımızla birbirimize yaslanma hissi beni epey etkiliyor.
Bu söyleşi Milliyet Sanat mecmuasının ocak sayısından alıntılanmıştır. Tamamını mecmuada okuyabilirsiniz.
“Bütün Bayanların Başı Karışıktır”ın bir daha sahnelenme gereksiniminden başlayalım…
Selen Uçer: Ece Temelkuran ile tanışıklığım 20 seneyi buluyor. Son 10 yıldır daha yakınız. Birinci oyunun yapılmasından bu yana dünya bir sürü değişikliklerden geçti, pandemi başta olmak üzere. Bizim hayatımızda da bir sürü değişiklik oldu. Benim kayıplarım oldu. Ece, altı yıldır Türkiye’de değil ne yazık ki… Türkiyeli bayanların meseleleri müspet açıdan bakarsak daha fazlaca konuşulmaya başlandı, tüm dünyada #MeToo hareketi güçlendi, #SusmaBitsin dendi. İstismarların ve cinayetlerin üstünün kapatılması değil konuşulmasına gerçek bir hareket başladı. Ece’yle telefonda dertleşirken “Oyunun daha da vakti belki” dedi. Birinci versiyonda birtakım dertlerden dolayı yarım kalmış hissi vardı. Benim de metnin müellifi olarak yarım yaptığım bir şey vardı orada. Kıssayı tamamlama hissi vardı bende. Kent haricinde bir işte çalışırken vaktim oldu, metni güncelledim. daha sonra takımdaki arkadaşlarıma ufak ufak söylemiş oldum. Müellif olarak bu versiyonda birtakım şeyleri tamamladığımı düşündüm. Bayanların, ilgilerin, güç münasebetlerinin konuşulduğu bir öykü bu. Tam da bugüne uygun.
Yaşamla ve kendimizle kurduğumuz bağlantıyı bir daha anımsatıyor metin… Sizde nasıl karşılık buluyor?
Deniz Işın: Bir hanımın kendi ortasında ya da sesini duyurabileceği yerlerde fazlaca fazla çığlık atıp, fazlaca bağırıp en son noktada artık “Kimse benim kaygımı anlamıyor” diye susmaya karar vermesinden yola çıkıyoruz. Bu hanımın susmaya karar vermesiyle aslında bir sürü şeyi kanıksamış olan başka bayanların konuşmaya karar verdiğini görüyoruz. Son bir yıldır benim de ömrümde büyük değişiklikler oldu. İstediğini ve istemediğini söyleyebilmek, hayır diyebilmek üzere. Bir bayan olarak Türkiye’de ve dünyada bunu yapabilmek epey değerli. Bu rolü oynarken tahminen de toplumsal ömrümde bağıramadığım bir sürü şeyle ilgili burada çığlık atabiliyorum. ötürüsıyla kendimi en azından bu iki saatlik süreçte epeyce güzel hissediyorum dünya ve bayanlarla ilgili olarak.
Ayfer Tokatlı: Bana da şu biçimde bir yerden dokunuyor; natürel ki Aysel’in sustuğu biroldukça şey var aslında… Fakat onunla ilgili özdeşlik kurup kendi ömrüme baktığımda ne kadar çözümcül olduğunu görüyorum Aysel’in. Ben hayli irdeleyen, fazlaca fazla kendimle uğraşan bir beşerim. Aysel’in bu kadar çözümcül olması bana ilham veriyor.
Elit Andaç Çam: Bir şey oynarken o devir, ne oynadığımız ömrümüzü epeyce şekillendiriyor. Benim için geçmişte daima bu biçimde oldu. Bu kadar önemli hususları bu kadar eğlenerek oynuyor olmak hayatımda da önemli şeylerle ilgilenirken onları yavaşça bir yere taşımayı öğretiyor. Oyunda hiç bir ajitasyon yok. Çok bedelli buluyorum bunu. Bu kadar değerli şeyleri boğazımızı sıkıp hayattan soğutmaya çalışırcasına söylemiyoruz. ömrümü da bu biçimde hayatıyorum. Deniz’in bir lafı var, “Türkiye’de o kadar çeşitli kâbus seçeneğiniz var ki” diye… Her şey bu kadar korkunçken bunu nasıl karşıladığımız epeyce kıymetli.
Deniz I.: Dertler konusunda ortaklaşmak tahminen de insanları yaşamaya daha fazlaca teşvik ediyor.
Ayfer T.: Mizah da buradan çıkıyor aslında…
Semih Varol: Ya da konuştukça aslında sıkıntıların paydasında eşitlendiğimizi fark ediyoruz.
Elit A. Ç.: Bu hafifçelik de bana ilham oluyor.
Semih V.: Oyunda en epey birbirlerinin gerçekliğinin, birbirlerine temas ettikçe genişlemesini ve aslında ayrıksı duran bu beş kişinin sonunda tekleşmesi hâlini fazlaca seviyorum. Zira günümüz dünyasında bu bu biçimde. Yalnızca Türkiye için değil… Hepimiz iktidarın uzantısı bireyleriz. Farklı yollardan yalnızlaştırılmış insanlarız. ötürüsıyla o birbirinden ayrıksı duran lakin temelde benzeşen yalnızlıklarımızla birbirimize yaslanma hissi beni epey etkiliyor.
Bu söyleşi Milliyet Sanat mecmuasının ocak sayısından alıntılanmıştır. Tamamını mecmuada okuyabilirsiniz.