‘Sanki tıpkı vakit çizgisinde buluştuk’

Lena

Global Mod
Global Mod
Seray Şahinler – Milliyet gazetesi tarafınca Haldun Taner’in ismine düzenlenen Haldun Taner Hikaye Ödülü’nün bu yılki sahibi Burçe Bahadır oldu. Bahadır, “Deliliğe Şık Bir Giriş” isimli kitabıyla mükafata bedel görüldü. Seçici Heyet, “yaşamın farklı sahnelerinden, kanıksanılmış sanılan durumları incelikli, hassas bir yorumla ve yalın, akıcı bir lisanla resmetmesi; an/süreç istikrarını kurmadaki başarısı niçiniyle” mükafatın Bahadır’a verildiğini deklare etti. Muharrir Nota Bene Yayınları’ndan çıkan kitabında hayatımızda akıp gidenleri takip ediyor ve “Her gün biraz daha dayanılmaz bir yer hâline gelen dünyamıza, incelikle delirmeden katlanabilmek mümkün mü?” sorusunu soruyor.

Öncelikle Haldun Taner Hikaye Ödülü’ne kıymet görüldünüz… Her hikaye müellifinin gönlünde olan bir ödül olmalı. Nasıl hissediyorsunuz?

Çehov’un daha Çehov değilken hikayelerinden para kazandığını, hatta bir epey hikayeyi bu sebepten yazdığını öğrendiğimde epeyce şaşırmıştım. Bizler, telifi bırakın, bir hayli mecmuadan yanıt bile alamıyoruz. Yayımlanırsa ne âlâ dememiz bekleniyor. Hikayemizi öteki bir dergiye göndermek için aylarca beklemek zorunda kalabiliyoruz. Zira öykücüyü bekletmek etik ancak tıpkı hikayeyi farklı mecmualara göndermek değil. Problem telif almak değil olağan olarak, emeğe değer verilmemesi. En kötüsü, nitelikli tenkidin yapılmadığı, yapılamadığı vakit içinderdayız. Toplumsal medyada görünür olmak kâfi sayılıyor. Bu durumun en epeyce edebiyatımıza verdiği ziyanı anladığımızda epey geç olmaz umarım. İşte tam da nefesim kesilmişken geldi bu ödül. Haldun Taner’in kitaplarıyla büyümüş biri olarak, bir mükafattan çok daha fazlası bu benim için. Güya tıpkı vakit çizgisinde buluştuk, güya artık hayli uzakta sandığım tanıdık bir el sırtıma vurdu, “Hadi devam et,” dedi. Tam da bu biçimde hissediyorum.

Jürinin de belirttiği üzere, kanıksanmış sanılan durumları hassas bir yorumla resmediyorsunuz. Hikayelerinizin sıkıntısı nedir?

bayağı bulduğumuz hayatların arkasında olup bitenler beni daima etkilemiştir. Ya da şu biçimde diyeyim. Aslında hiç bir hayat bayağı değil. Biz bakıp geçiyoruz. Çok vakit kendimizi de bulanık bir perdenin akabinde seyrediyoruz. Biraz derine inebildiğimizde her davranışın, yavan sanılan her olayın aslında ne kadar manalı olduğunu anlayabiliriz. Küçük öykülerin ortasındaki büyük hisler beni büyülüyor. Bir karakterin zaafı, reaksiyonu, kalp kırıklığı ya da hırsını anlayabilmenin peşine düştüm, diyebilirim. Evet, kolay bir çocukluk korkusunu hepimiz yaşadık tahminen lakin “O” ne yaptı, ne hissetti, niye o denli davrandı? Yer değiştiğinde insan karakteri ne hâl alır, kötülükle düzgünlük nasıl yer değiştirir, olağan nedir, nasıl belirlenir? Sanırım bunları anlatmak istedim.

Haldun Taner’in sizdeki yeri nedir?

Haldun Taner, “Şişhane’ye Yağmur Yağıyordu” hikayesinde şu biçimde der: “Günün birinde talih bir ayna meblağ yüzüne, aklın başından masraf. ‘Ben bu muyum?’ diye şaşarsın. Bu külüstür, bu kurada, bu soluğan beygir Kalender ha?” Karakterlerim de ayna tutulan o anı, tam da akılları başlarından gittiği vakti anlatmaya uğraşıyor. Gerçekte kim olduklarını anladıkları o büyülü anı. Haldun Taner, sıkıcı hayatlarımızı renklendiren, lisanımızın en büyük ustalarından. Benim için ne söylemek istediğini fazlaca güzel bildiğim bir dost eli.

‘Delirebilirsin bu hayli normal’

“Deliliğe Şık Bir Giriş” gerçekliği olağanlaştırmak yerine incecik deliren kahramanlarının kabullenmeme tutumunu öne çıkarıyor. Bu dünyada her gün olan biten karşısında olağan kalmaya çalışmak da tahminen bir meczupluktur? Hikayelerdeki karakterler nasıl sesleniyor bize? Ve “Deliliğe Şık Bir Giriş” ile çıkmazdaki insanlara nasıl bir davet yapıyor?


“Delirebilirsin bu epey normal” diyorlar. “Yüzsenelerdır sana ezberletilenleri boşver, kendini deliliğin kollarına bırak, o hiç gidilmemiş yolu bul” diyorlar. Hele ki artık, ortasında yaşadığımız bu periyotta, az biraz aklı ve kalbi olanın delirmemesi mümkün mü? Farenin labirentte koşturduğu üzere o yola giriyoruz duvara tosluyoruz, bu yola giriyoruz öbür bir duvar çıkıyor karşımıza. Bir keder bitti zannederken yenisi geliyor üstümüze. “Deliliğe Şık Bir Giriş”in kahramanları, o yol bulunacak diye bağırmak istiyor. Bulunmak zorunda. Üstelik çıkışı ararken, “normal” insanların dehşet dolu bakışları içinde delirmenin de keyfini çıkar, diyorlar. Biraz eğlenmek hepimizin hakkı.