MÜJDE IŞIL- Victor Hugo’nun 1862 tarihindeki romanı, yüzsenelerdır ne yeniliğini kaybediyor ne de ilham olma gücünü… Ele aldığı uygunluk, kefaret, sefalet üzere temalarla yazıldığı devir için hem vaktinin ortasında tıpkı vakitte ilerisinde olan “Sefiller”, bir yüzyıl daha sonra müzikal formatında sahneye uyarlandı. Neredeyse iki yüzyıl daha sonra ise Tom Hooper, Hugh Jackman, Russell Crowe ve Anne Hathaway’in başı çektiği mükemmel bir takım, beyaz perdeye “kesintisiz” (filmdeki diyaloglar müzikler üzerine kuruluydu) bir “Sefiller” müzikali kazandırdı.
Her uyarlayanın el artırdığı bir yapıtı bir daha yorumlamak sanat dünyasının başlıca meydan okuması. Ankara Devlet Tiyatrosu’nun geçtiğimiz hafta dört günlüğüne İstanbullu sanatseverlerle buluşan oyunu “Sefiller” bu açıdan, İstanbul Devlet Tiyatrosu sahnelerinde görmeye pek alışık olmadığımız (“Uçmak” oyunu bu genellemenin haricinde) görkemli bir yapım. İpek Atagün Gezener’in rejisi, Büşra Eroğlu Doğan’ın dekor tasarımı ve Gökçe Şener’in kostüm tasarımıyla…
“Sefiller”in öyküsü iki yaklaşımla etkileyici sonuç veriyor sahnede. Birincisi, anlatının çağdaş baleyle birleştirilmesi yani bir nevi modernize edilmesi. Oyuncuların beden lisanlarını çağdaş dans ve yer yer de klasik baleyle bütünleştirmesi, sahnede kuvvetli bir tesir yaratıyor. Oyunun rejisinde görsellik de güya bir sinema sineması çekiliyormuşçasına yükte. Tıpkı sinema izledikten daha sonra aklınızda kalan sahneler üzere bu oyundan da çıktığınız da kimi anlar fotoğrafı çekilmişçesine zihninize kazınıyor. Dekor dizaynında da devinimin sade fakat görsel açıdan tesirli tahlillerle sağlanması buna katkıda bulunuyor. Kıssanın geriye dönüşlerle anlatılması (bu noktalarda sessiz sinemalardaki üzere orta yazılar kullanılıyor) lineer akışı karmaşıklaştırsa da seyirciyi akıştan koparmıyor, aksine bir şey kaçırmama hissiyle merakını canlı tutuyor.
Dünyada bilinen müzikal formatının bu oyunda uygulanmaması olağan olarak tercih meselesi… Çağdaş dans ile kıssanın ahengi epey da tesirli olmuş. Lakin başroldeki üç oyuncunun ses güçleri ve vurguları düşünüldüğünde niye müzikal tercih edilmediği sorusunu akıllara getiriyor. Jean Valjean’ı canlandıran Durukan Ordu, Peder rolündeki Mehmet Akay ve Javert’i canlandıran Caner Kadir Gezener o kadar ses vurgusu yapıyor ki seyirciyi bu soruya odaklayıp oyunun merkezinden uzaklaştırabiliyor.
Sonunda tüm salonun ayakta alkışladığı ve oyuncu takımının memnunluğu yüzüne yansıyan “Sefiller”, tiyatroda masrafların artmasıyla bir arada bilet fiyatlarının da rekor seviyelere ulaştığı pandemi daha sonrasında izleyiciye, ödenekli tiyatro olmanın avantajıyla kolay ulaşılabilir ve şık bir yapım izletiyor.
Her uyarlayanın el artırdığı bir yapıtı bir daha yorumlamak sanat dünyasının başlıca meydan okuması. Ankara Devlet Tiyatrosu’nun geçtiğimiz hafta dört günlüğüne İstanbullu sanatseverlerle buluşan oyunu “Sefiller” bu açıdan, İstanbul Devlet Tiyatrosu sahnelerinde görmeye pek alışık olmadığımız (“Uçmak” oyunu bu genellemenin haricinde) görkemli bir yapım. İpek Atagün Gezener’in rejisi, Büşra Eroğlu Doğan’ın dekor tasarımı ve Gökçe Şener’in kostüm tasarımıyla…
“Sefiller”in öyküsü iki yaklaşımla etkileyici sonuç veriyor sahnede. Birincisi, anlatının çağdaş baleyle birleştirilmesi yani bir nevi modernize edilmesi. Oyuncuların beden lisanlarını çağdaş dans ve yer yer de klasik baleyle bütünleştirmesi, sahnede kuvvetli bir tesir yaratıyor. Oyunun rejisinde görsellik de güya bir sinema sineması çekiliyormuşçasına yükte. Tıpkı sinema izledikten daha sonra aklınızda kalan sahneler üzere bu oyundan da çıktığınız da kimi anlar fotoğrafı çekilmişçesine zihninize kazınıyor. Dekor dizaynında da devinimin sade fakat görsel açıdan tesirli tahlillerle sağlanması buna katkıda bulunuyor. Kıssanın geriye dönüşlerle anlatılması (bu noktalarda sessiz sinemalardaki üzere orta yazılar kullanılıyor) lineer akışı karmaşıklaştırsa da seyirciyi akıştan koparmıyor, aksine bir şey kaçırmama hissiyle merakını canlı tutuyor.
Dünyada bilinen müzikal formatının bu oyunda uygulanmaması olağan olarak tercih meselesi… Çağdaş dans ile kıssanın ahengi epey da tesirli olmuş. Lakin başroldeki üç oyuncunun ses güçleri ve vurguları düşünüldüğünde niye müzikal tercih edilmediği sorusunu akıllara getiriyor. Jean Valjean’ı canlandıran Durukan Ordu, Peder rolündeki Mehmet Akay ve Javert’i canlandıran Caner Kadir Gezener o kadar ses vurgusu yapıyor ki seyirciyi bu soruya odaklayıp oyunun merkezinden uzaklaştırabiliyor.
Sonunda tüm salonun ayakta alkışladığı ve oyuncu takımının memnunluğu yüzüne yansıyan “Sefiller”, tiyatroda masrafların artmasıyla bir arada bilet fiyatlarının da rekor seviyelere ulaştığı pandemi daha sonrasında izleyiciye, ödenekli tiyatro olmanın avantajıyla kolay ulaşılabilir ve şık bir yapım izletiyor.