Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Beyoğlu’nda bulunan Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi’nin 2021-2022 Akademik Yılı kapanış ersine katıldı. Üniversitenin Haliç Yerleşkesinde öğrencilerle bir ortaya gelen Kalın, akademik yılın son dersini verdi. Programa Vakıflar Genel Müdürü Burhan Ersoy, üniversitenin Mütevelli Heyeti Lideri İsmail Gerçek, Rektör Prof. Dr. M. Fatih Andı, akademisyenler ve öğrenciler katıldı.
Derse gerçek ideolojinin temel prensiplerinden olan ‘soru sorabilmenin’ kıymetinden bahsederek başlayan İbrahim Kalın; “Doğru soru sorabilmek fikir seyahatinin en değerli etaplarından birisidir. Niyet tarihinde o denli sorular vardır ki yanıtlarından daha kıymetlidir. Yanıtlar değişir lakin soru baki kalır zira sorular zihnimizi tetiklemeye, açmaya, bizi daha fazla düşünmeye teşvik eder, tahrik eder, bizi harekete geçirir” dedi.
‘AYDINLANMA ÇAĞI ÜZERİNE BAŞ YORUN’
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, 1784 yılında Avrupa çapında bir deneme müsabakası yapıldığını ve Aydınlanma nedir? sorusuna bir epeyce müellif, düşünür, şair, edebiyatçı, filozofun yanıt gönderdiğini hatırlattı. “Bu yanıtlardan biri, fikir tarihinin seyrini değiştirerek tarihe geçer. Immanuel Kant, ‘aydınlanma nedir’ diye bir deneme müellif. Bu sorunun karşılığını kendince vermeye çalışır. Bu makaleyi bulup okumanızı tavsiye ederim. Çağdaş batı kanısının ve dolaylı olarak da çağdaş niyetin seyrini değiştiren değerli kurucu metinlerden bir tanesi haline gelmiştir. Kant denemesine, Aydınlanma, insanın kendi kendine inşa ettiği vesayet kalıplarından kurtulma yüreğini göstermesidir diye başlar. Tarih boyunca insanın aklını kullanımının önündeki en büyük mahzur dışsal güçler değil, kendi ortasındaki cüret eksikliği ve tembellik olarak tanımlar. Denemesinin ikinci kısmında ‘Biz bugün aydınlanma çağında mı yaşıyoruz?’ ‘Yoksa aydınlanmış çağda mı yaşıyoruz?’ diye bir soru sorar. İkisi içindeki fark fazlaca kıymetlidir. Aydınlanma çağı insanın kendini aydınlanmaya kavuşturmak için uğraş gösterdiği bir çağı söz eder. Aydınlanmış bir çağ ise bu sürecin bir manada kemaline erdiği emeline ulaştığı yani insanların birey olarak, toplum olarak zihinlerinin aydınlandığı, ışığa kavuştuğu, aklın aydınlığa kavuştuğu bir çağı söz eder. Kantın yanıtı; Biz bir aydınlanmış çağda değil, aydınlanma çağında yaşıyoruz formundadır. Bu soru üzerinde de baş yormanızı istiyorum” diye konuştu.
‘İNSANI İNSAN YAPAN EN TEMEL ÖZELLİK AKIL’
Kalın, “Biz bugün hakikaten bir akıl çağında mı yaşıyoruz? Yoksa giderek aklı kuşatan, onu gölgeleyen, aklın ışığını karartan, baskılayan, akıl dışı bir grup güçlerin, güdülerin, iktidar alakalarının gölgesi altında aklın giderek kendi asli vasfını yitirmeye başladığı bir çağda mı yaşıyoruz? Prensip olarak hepimiz insanı öbür varlıklardan ayıran en temel vasfın, akıl olduğunu söylüyoruz. Kadim Yunanda formüle edilen, İslam ideolojisinde de geliştirilen formuyla insan hayvan-ı natık olarak tanımlanmıştır. Düşünen konuşan canlı olarak tanımlamıştır. Modern bilim aslında ömrün hala ne olduğunu tam olarak tanımlayabilmiş değil. Hayat, hayat tam olarak nedir onu çabucak hemen bilimsel olarak dahi tanımlayabilmiş değiliz. İnsan düşünen, düşündüğünü söz edebilen varlık olarak tanımlanmıştır. İnsanı insan yapan en temel özelliğin akıl olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Derse gerçek ideolojinin temel prensiplerinden olan ‘soru sorabilmenin’ kıymetinden bahsederek başlayan İbrahim Kalın; “Doğru soru sorabilmek fikir seyahatinin en değerli etaplarından birisidir. Niyet tarihinde o denli sorular vardır ki yanıtlarından daha kıymetlidir. Yanıtlar değişir lakin soru baki kalır zira sorular zihnimizi tetiklemeye, açmaya, bizi daha fazla düşünmeye teşvik eder, tahrik eder, bizi harekete geçirir” dedi.
‘AYDINLANMA ÇAĞI ÜZERİNE BAŞ YORUN’
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, 1784 yılında Avrupa çapında bir deneme müsabakası yapıldığını ve Aydınlanma nedir? sorusuna bir epeyce müellif, düşünür, şair, edebiyatçı, filozofun yanıt gönderdiğini hatırlattı. “Bu yanıtlardan biri, fikir tarihinin seyrini değiştirerek tarihe geçer. Immanuel Kant, ‘aydınlanma nedir’ diye bir deneme müellif. Bu sorunun karşılığını kendince vermeye çalışır. Bu makaleyi bulup okumanızı tavsiye ederim. Çağdaş batı kanısının ve dolaylı olarak da çağdaş niyetin seyrini değiştiren değerli kurucu metinlerden bir tanesi haline gelmiştir. Kant denemesine, Aydınlanma, insanın kendi kendine inşa ettiği vesayet kalıplarından kurtulma yüreğini göstermesidir diye başlar. Tarih boyunca insanın aklını kullanımının önündeki en büyük mahzur dışsal güçler değil, kendi ortasındaki cüret eksikliği ve tembellik olarak tanımlar. Denemesinin ikinci kısmında ‘Biz bugün aydınlanma çağında mı yaşıyoruz?’ ‘Yoksa aydınlanmış çağda mı yaşıyoruz?’ diye bir soru sorar. İkisi içindeki fark fazlaca kıymetlidir. Aydınlanma çağı insanın kendini aydınlanmaya kavuşturmak için uğraş gösterdiği bir çağı söz eder. Aydınlanmış bir çağ ise bu sürecin bir manada kemaline erdiği emeline ulaştığı yani insanların birey olarak, toplum olarak zihinlerinin aydınlandığı, ışığa kavuştuğu, aklın aydınlığa kavuştuğu bir çağı söz eder. Kantın yanıtı; Biz bir aydınlanmış çağda değil, aydınlanma çağında yaşıyoruz formundadır. Bu soru üzerinde de baş yormanızı istiyorum” diye konuştu.
‘İNSANI İNSAN YAPAN EN TEMEL ÖZELLİK AKIL’
Kalın, “Biz bugün hakikaten bir akıl çağında mı yaşıyoruz? Yoksa giderek aklı kuşatan, onu gölgeleyen, aklın ışığını karartan, baskılayan, akıl dışı bir grup güçlerin, güdülerin, iktidar alakalarının gölgesi altında aklın giderek kendi asli vasfını yitirmeye başladığı bir çağda mı yaşıyoruz? Prensip olarak hepimiz insanı öbür varlıklardan ayıran en temel vasfın, akıl olduğunu söylüyoruz. Kadim Yunanda formüle edilen, İslam ideolojisinde de geliştirilen formuyla insan hayvan-ı natık olarak tanımlanmıştır. Düşünen konuşan canlı olarak tanımlamıştır. Modern bilim aslında ömrün hala ne olduğunu tam olarak tanımlayabilmiş değil. Hayat, hayat tam olarak nedir onu çabucak hemen bilimsel olarak dahi tanımlayabilmiş değiliz. İnsan düşünen, düşündüğünü söz edebilen varlık olarak tanımlanmıştır. İnsanı insan yapan en temel özelliğin akıl olduğunu söyleyebiliriz” dedi.